کد مطلب:62613 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:297

عشق و محبت، قطع نظر از اینكه از چه نوعی باشد (حیوانی جنسی باشد یا حیوانی نسلی و یا انسانی) و قطع نظر از اینكه محبوب دارای چه صفات و مزایایی باشد، (دلیر و دلاور باشد، هنرمند باشد یا عالم و یا دارای اخلاق و آداب و صفات مخصوص باشد) انسان را از خودی و خودپرستی بیرون می برد. خودپرستی محدودیت و حصار است. عشق به غیر مطلقا این حصار را می شكند. تا انسان از خود بیرون نرفته است ضعیف است و ترسو و بخیل و حسود و بدخواه و كم صبر و خودپسند و متكبر، روحش برق و لمعانی ندارد، نشاط و هیجان ندارد، همیشه سرد است و خاموش، اما همینكه از «خود» پا بیرون نهاد و حصار خودی را شكست این خصائل و صفات زشت نیز نابود می گردد.

هر كه را جامه زعشقی چاك شد
او ز حرص و عیب كلی پاك شد

خودپرستی به مفهومی كه باید از بین برود یك امر وجودی نیست، یعنی نه اینست كه انسان باید علاقه وجودی نسبت به خود

[صفحه 50]

را از بین ببرد تا از خودپرستی برهد. معنی ندارد كه آدمی بكوشد تا خود را دوست نداشته باشد. علاقه به خود كه از آن به «حب ذات» تعبیر می شود به غلط در انسان گذاشته نشده است تا لازم گردد از میان برداشته شود. اصلاح و تكمیل انسان بدین نیست كه فرض شود یك سلسله امور زائد در وجودش تعبیه شده است و باید آن زائدها و مضرها معدوم گردند. به عبارت دیگر اصلاح انسان در كاستی دادن به او نیست، در تكمیل و اضافه كردن به او است. وظیفه ای كه خلقت بر عهده انسان قرار داده است در جهت مسیر خلقت است، یعنی در تكامل و افزایش است نه در كاستی و كاهش.

مبارزه با خودپرستی مبارزه با «محدودیت خود» است. این خود باید توسعه یابد. این حصار كه به دور خود كشیده شده است كه همه چیز دیگر غیر از آنچه به او به عنوان یك شخص و یك فرد مربوط گردد را بیگانه و ناخود و خارج از خود می بیند باید شكسته شود. شخصیت باید توسعه یابد كه همه انسانهای دیگر را بلكه همه جهان خلقت را در بر گیرد. پس مبارزه با خودپرستی یعنی مبارزه با محدودیت خود. بنابراین خودپرستی جز محدودیت افكار و تمایلات چیزی نیست. عشق، علاقه و تمایل انسان را به خارج از وجودش متوجه می كند. وجودش را توسعه داده و كانون هستیش را عوض می كند و به همین جهت عشق و محبت یك عامل بزرگ اخلاقی و تربیتی است، مشروط به اینكه خوب هدایت شود و به طور صحیح مورد استفاده واقع گردد.

[صفحه 51]

صفحه 50، 51.